آموزش کامل ویژوال بیسیک

آموزش کامل ویژوال بیسیک با مثال در چندین صفحه با توضیحات کامل
برای دیدن متن کامل روی ادامه مطلب کلیک کنید

-----------------------------------------------------
مقدمه ؛ (( چگونه یک برنامه بنویسیم و چگونه یک برنامه نویس خوب شویم ؟ ))
چون قصد من آموزش برنامه نویسی شیء گراست و آن هم به آسان ترین روش ( یعنی پرهیز از الگوریتم و فلوچارت ) ، لذا مطالب زیر را به دقت دنبال نمائید ؛
طرح برنامه برای حل مساله :
روش ما در طراحی یک برنامه شامل سه گام اساسی است :
گام اول : تحلیل مساله
گام دوم : طراحی برنامه
گام سوم: به کار گیری و اجرای برنامه ( شامل کد نویسی و برسی اشتباهات و…
ویژوال بیسیک یک زبان شیء گراست و این زبان جزء زبان های گرافیکی ( ویژوال ) محسوب می شود. محیط ویژوال بیسیک نیز ساده است. شما یه راحتی می توانید هر یک از اشیاء موجود را به روی فرم قرار دهید و برای آن هم کد بنویسید. روش کد نویسی نیز به این صورت است که با دابل کلیک کردن بر روی هر شیء شما وارد محل کد نویسی می شوید و می توانید کد دلخواه خود را بنویسید.
برای اینکه یک برنامه نویس خوب هم شوید باید ابتدا مساله را تحلیل کنید ؛ یعنی مثلاً می خواهید یک برنامه بنویسید که دو عدد از کاربر بگیرد و حاصل ضرب آن ها را بگوید ؛
خوب تحلیل این مساله این چنین است :
ما احتیاج به دو کادر Text داریم که کاربر عدد ها را در آن وارد کند ، دو کلید جهت محاسبه و خروج از برنامه و همچنین نوشتن کد صحیح برنامه و اجراء درست آن.
به همین ترتیب شما هم برای نوشتن هر برنامه ای احتیاج به همین کار دارید.
چند اصطلاح در زبان برنامه نویسی ویژوال بیسیک 6 و سایر زبان های برنامه نویسی :
متد : متدها سبب می شوند که شیء کاری انجام دهد.
رویداد: رویداد عملی است مه هنگام انجام کاری روی شیء رخ می دهد.
روال رویداد: عکس العمل تعیین شده به صورت کد است که به رویداد پاسخ می دهد.
مشخصه ها شیء را توصیف می کنند.
ویژوال بیسیک برای طراحی و ظاهر برنامه کاربردی و نوشتن کد اصلی دارای محیط IDE است. با انتخاب پروژه از نوع Standard EXE ، محیط ویژوال بیسیک دارای اجزای زیر خواهد بود :
1- پنجره ی پروژه 2 – پنجره ی Form Layout 3- جعبه ابزار 4- پنجره ی مشخصه ها و 5 – پنجره ی فرم
قسمت اول سلسله مقالات برنامه نویسی به پایان رسید. انشا ا… در قسمت های بعدی شما را با دستورات کد نویسی ویژوال بیسیک آشنا خواهیم کرد.
خوب امیدوارم درس قبل را به خوبی یاد گرفته باشید، اکنون شما را با محیط کلی نرم افزار ویژوال بیسیک6 آشنا می کنیم :
ابتدا برنامه ویژوال بیسیک را اجراء کنید، سپس پنجره New Project باز می شود در زبانه New بر روی Standard EXE کلیک کنید و سپس گزینه Open را انتخاب نمائید تا وارد محیط برنامه نویسی ویژوال بیسیک شوید.
تعجب نکنید!!! اگر کمی محیط را شلوغ می بینید ولی اصلاً نگران نباشید چرا که همانطور که قبلاً هم گفتم ویژوال بیسیک یک زبان برنامه نویسی شیء گرا و با محیط کاربری ساده است.
در سمت چپ این برنامه و در نوار ابزار General شما ابزارهایی را مشاهده می کنید از جمله ابزار های متن ، برچسب ، تصویر ، دکمه انتخاب ، دکمه ی رادیویی ، تایمر و … که معادل انگلیسی آن ها به شرح ذیل است:
TextBox , Label , PictureBox , Image , CommandButton , OptionButton ….
اگر شما روی هر کدام از موارد بالا دو بار کلیک کنید این اشیاء به روی فرم می آیند و شما می توانید اندازه ، متن ، رنگ ، فونت ، و… را از پنجره شمت راست با عنوان Properties تغییر دهید.
تمرین : (( این تمرین را با دقت انجام دهید ))

یک برچسب (Label) را به روی فرم بیاورید . به طور پیش فرض نام Label1 ظاهر می گردد. جهت تغییر نام این برچسب آن را انتخاب کنبد و در پنجره Priperties مشخصه Caption آن را تغییر دهید. ملاحظه می فرمائید که نام برچسب تغییر کرد اما توجه کنید که در این قسمت تا 255 نویسه بیشتر نمی توانید بنویسید.
پس نحوه ی تغییر نام برچسب را یاد گرفتید ؛ سایر اشیاء نیز به همین ترتیب نام گذاری می شوند. مثلاً برای تغییر نام TextBox شما باید مشخصه Text آن را تغییر دهید.
چگونه یک برنامه را در هارد خود ذخیره کنیم؟
این کار بسیار ساده است ؛ برای این کار ( مانند سایر نرم افزار ها ) از منوی File بر روی Save Project کلیک کنید و آن را در مسیر دلخواه ذخیره کنید . ( البته از Save Form نیز می توانید استفاده کنید ولی در آینده که چند فرم ایجاد کنیم بهتر است آن ها را در یک مجموعه ی خاصی ذخیره کنیم که در این حالت Save Project پیشنهاد می شود).
پنجره ی Form Layout :
این پنجره در پائین صفحه و سمت راست قرار دارد و نحوه ی قرار گیری فرم پس از اجراء برنامه را تعیین می کند. می توانیید آن را تغییر دهید و به هر کجا که خواستید هدایت کنید.
پنجره ی پروژه :
این پنجره در بالای صفحه سمت راست قرار دارد. در این قسمت نیز تعداد فرم ها را شما می توانید ملاحظه کنید. همچنین می توانید وارد قسمت کد نویسی یا طراحی فرم شوید. (( توسط شکل های بالای این پنجره ))
نحوه ی اجراء یک برنامه در ویژوال بیسیک :
الف ) فشار دادن کلید F5
ب ) باز کردن منوی Run و انخاب گزینه ی Start
قسمت دوم مجموعه ی آموزشی ویژوال بیسیک به پایان رسید. در قسمت بعدی شما را با انواع داده و معرفی چند دستور آشنا می کنم. در صورتی که سوالی دارید در قسمت نظرات مطرح نمائید.
در درس قبل درباره ی محیط ویژوال بیسیک صحبت کردیم . در این درس شما را با انواع داده و چند اصطلاح در ویژوال بیسیک آشنا می کنیم :
انواع داده :

داده ها به دو دسته عددی و غیر عددی تقسیم بندی می شوند. داده های عددی نیز خود به دو گروه صحیح و اعشاری تقسیم می شوند. داده های غیر عددی شامل داده های منطقی ، رشته ای ، تاریخ و زمان و شیء می باشند.
داده های عددی :
اعداد صحیح (Integer) : اعداد صحیح بدون نقطه اعشاری ، مانند : 564 ، 0 ، 965- و 32658
اعداد اعشاری (Decimal) : مانند 9.7 و 325.254 - و 0.005
داده های غیر عددی :
مانند String و Variant و Date و Object و Boolean و… که هر کدام برای موارد خاصی به کار می روند که از خلاصه ی این نوشتار خارج است . ( البته در درس های بعدی هر کجا مه داده تعریف کنیم سعی می کنم آن داده را برای شما تشریح کنم )
چند اصطلاح را یاد بگیریم :
متغیر : متغیر مکانی از حافظه است که می توان یک نوع داده را در آن دخیره کرد .
ثابت ها : مقادیری هستند که در برنامه تعریف می شوند و مورد استفاده قرار می گیرند و مقدار آن ها در طول برنامه ثابت است.
عملگر : برای نوشتن عبارت ها و ترکیب داده ها ، به مفهومی به نام عملگر نیاز داریم. عملگر ها انوع مختلفی دارند مانند عملگر های محاسباتی ، رشته ای ، منطقی و رابطه ای. عملگر های محاسباتی مانند چهار عمل اصلی ریاضی.
چگونه یک متغیر تعریف کنیم ؟
در ویژوال بیسیک برای تعریف متغیر از دستور زیر استفاده می کنیم:
Dim VarName As DataType
که در آن VarName یعنی نام متغیر و DataType یعنی نوع داده.
مثال :
Dim Ali As Integer
Din VB As Object
و … که البته در نام گذاری متغیر ها باید از قوانین خاصی پیروی کرد. فاصله در نام گذاری متغیر ها مجاز نیست.
مثلاً Dim Ali Reza As Integer غلط است چرا که بین دو کلمه Ali و Reza فاصله است.
قسمت سوم هم تمام شد. در قسمت چهارم شما اولین برنامه خود را با ویژوال بیسیک خواهید نوشت.
خوب ، تا کنون با محیط ویژوال بیسیک ، انواع داده ، عملگر ، متغیر و نحوه ی تعریف متغیر آشنا شدید. در این درس شما را با نحوه ی کد نویسی در VB آشنا می کنم :
ساده ترین دستور در ویژوال بیسیک دستور End است. این دستور جهت خروج از برنامه تعریف شده است.
مثال :
وارد برنامه ویژوال بیسیک شوید و از پنجره ی New Project گزینه Standard EXE را انتخاب کنید و روی Open کلیک کنید . به یاد داشته باشید همیشه قبل از ورود به محیط اصلی ویژوال بیسیک همین کار را انجام دهید.
یک CommandButton به فرم خود اضافه کنید. مشخصه ی Name)) آن را به cmdExit تغییر دهید و مشخصه ی Caption آن را به Exit تغییر دهید. ملاحضه می کنید که اکنون CommandButton شما به Exit تغییر کرد. حال روی CommandButton دوبار پشت سر هم کلیک کنید تا وارد پنجره ی کد نویسی شوید. در پنجره ی کد نویسی بین دو دستور :
Private Sub Command1_Click()
End Sub
دستور End را وارد کنید و برنامه را اجرا کنید ( با زدن کلید F5 یا انتخاب منوی Run و سپس Start ) حال روی Exit کلیک کنید ملاحظه می کنید که از برنامه خارج شدید.
می توانید کلید های Shift+F7 را جهت رفتن به مرحله طراحی بزنید.

اکنون که شکل کلی استفاده کد نویسی را یاد گرفته اید چند دستور و تابع دیگر را معرفی می کنم :
برای نمایش داده ها روی فرم و یا کادر تصویر، از متد Print استفاده می شود. در این متد از توابع SPC و TAB برای فاصله گذاری خروجی ها استفاده می شود.
از متد cls برای پاک کردن فرم یا کادر تصویر استفاده می شود. ( کادر تصویر همان PictureBox است )
از تابع یا دستور MsgBox برای نمایش یک کادر پیام استفاده می شود.
برای دریافت داده ها از کاربر، از تابع InputBox استفاده می شود.
چند مثال :
MsgBox “Salam be visual basic khosh amadid !!!”
عملکرد دستور بالا این است که شما وقتی برنامه را اجرا می کنید یک کادر پیام حاوی متن جلوی آن را ملاحظه می کنید که حاوی یک کلید OK است.
InputBox “Yek adad vared konid:”
دستور بالا یک کادری حاوی متن جلوی آن را نمایش می دهد و حاوی یک کادر متن و دو کلید Ok و Cancel جهت گرفتن پاسخ کاربر است.
البته شما می توانید شکل کلی دو دستور بالا را با نوشتن تابع مورد نظر و سپس باز کردن یک پرانتز ملاحظه کنید و عملیات پیشرفته تری انجام دهید. حتی می توانید تعداد کلید ، نوع آیکون و… را در این دو دستور تعییر دهید.
دستور Print : تایپ کنید Print “Ahmad” ملاحظه می کنید که کلمه Ahmad روی فرم چاپ شد.
تذکر مهم :کلیه دستورات بالا باید بین دو دستور پیش فرض ویژوال بیسیک نوشته شود.
اکنون شما می توانید با این چند دستور برنامه های گوناگونی بنویسید. اگر می خواهید که این دو دستور و سایر دستور ها را بهتر و کامل تر یاد بگیرید منتظر مقالات دیگر من باشید. اگر سوالی داشتید در قسمت نظرات مطرح نمائید.
در درس گذشته با چند دستور ویژوال بیسیک آشنا شدید. اکنون در قسمت پنجم مقالات آموزش برنامه نویسی ویژوال بیسیک 6 شما را با یک مثال آشنا می کنم.
می خواهیم یک برنامه ای بنویسیم که دو عدد را از کاربر بگیرید و حاصل ضرب آن ها را نمایش دهد.
اشیاء مورد احتیاج : سه کادر متن ( TextBox ) - دو CommandButton
موارد بالا را به فرم اضافه کرده و در محل مناسب قرار دهید.
مشخصه Name کادر های متن به شرح زیر است :
Text1 و Text2 و Text3 و مشخصه Name ، command ها به ترتیب command1 و command2 می باشد.
محتویات پیش فرض کادر های متن را با تغییر دادن مشخصه ی Text پاک کنید و یا از دستورات زیر استفاده کنید :
Tex1 = “”
Text2 = “”
Text3 = “”
که البته این دستورات باید به دو دستور پیش فرض زیر نوشته شوند :

Private Sub Form_Load()
End sub
مشخصه ی Caption دکمه های انتخاب ( Command ها ) را به ترتیب به Run و Exit و یا هر نام دلخواه تغییر دهید. مثلاً اجرا برنامه و خروج و یا …
کد مربوط به دکمه Exit را که در درس قبل آموختید بنویسید . ( روی دکمه Exit دو بار کلیک کنید و کد End را بین دو دستور پیش فرض بنویسید . باز هم تاکید می کنم کلیه دستور ها بین دو دستور پیش فرض باید نوشته شود . البته در آینده دستورات اندکی بین این دو دستور نوشته نمی شوند که مفصلاً در آینده در این باره شرح خواهم داد) .
روی Run دوبار کلیک کنید ( منظورم دکمه انتخابی است که خودتان ساخته اید) و در پنجره مربوطه بین دو دستور پیش فرض دستورات زیر را بنویسید :
Text3.Text = Val(Text2.Text * Text1.Text(
دستور Val باعث می شود که ویژوال بیسیک بفمهد که با عدد سرو کار دارد.
اگر Val را ننویسید حاصل ضرب 2*2 عدد 22 را نشان می دهد که این غلط است.
برنامه را با کلید F5 اجرا کنید و خودتان عملکرد برنامه را ببینید.
منتظر مقالات بعدی من باشید.
در صورتی که به مشکل برخوردید و یا هر سوالی داشتید در قسمت نظرات مطرح نمائید.
در قسمت هفتم آموزش برنامه نویسی ویژوال بیسیک 6 به ساخت منو می پردازیم.
منوها : برای قراردادن و طراحی منو برای فرم از منویtools/menu editor را انتخاب میکنیم.
برای افزودن گزینه ای جدید به منو عنوان آن را در کادر caption و نام آن را در کادر name تایپ میکنیم
برای آنکه گزینه فعلی زیر منوی گزینه قبلی شود کلید جهت راست را فشرده و برای لغو آن از کلید جهت سمت چپ استفاده میکنیم.
برای ترتیب گزینه ها در منو از فلش بالا و پایین استفاده میکنیم و برای آنکه کنار گزینه علامت تیک گذاشته شود از کادر checked برای فعال کردن گزینه از کادر enabled و برای قابل رویت بودن گزینه از کادر vizible استفاده میشود .
برای استفاده کردن گزینه ای بین گزینه های دیگر از insert و برای حذف یک گزینه از delete استفاده میشود .
برای آنکه بین گزینه های منو خطی قرار گیرد که مثلا بعضی گزینه ها را از بعضی دیگر جدا کند , گزینه ای با caption خط فاصله ایجاد میکنیم و برای قرار دادن خط زیر برای یکی از حروف گزینه به منظور انتخاب گزینه به کمک alt قبل از حرف مورد نظر در caption کاراکتر &را قرار میدهیم :
مثال: &file
خاصیت enabled : در حین اجرای برنامه تغیر این خاصیت به true و false باعث غیر فعال شدن گزینه میشود .
مثال : در برنامه رو به رو گزینه open را غیر فعال میکند : mnuopen.enabeld=false ,که در اینجا mnuopen نام گزینه است
خاصیت visible : اختصاص مقدار false به این خاصیت گزینه را پنهان میکند .
خاصیت checked : خاصیت مقدار true به این خاصیت باعث میشود تا کنار گزینه علامت تیک ظاهر شود .
 
حالا شما می توانید به راحتی یک منو در VB6 بسازید. البته ساخت منو پیچیده و آموزش کامل تر را در قسمت های بعدی شاهد باشید. موفق و پیروز باشید.

1:هنگام طراحی برنامه پس از انتخاب شی در پنجره properties مشخصه مورد نظر را یافته مقدار آن را تغییر میدهیم
تمرین : تغییر مشخصه caption فرم به iran:
“Form1.caption=”iran
نکته : بعضی از مشخصه ها فقط هنگام طراحی و بعضی دیگر فقط در حین اجرای برنامه قابل تغیرند.
•مشخصه name (برای همه اشیاء) : نام شی در این مشخصه قرار میگیرد , این مشخصه در حین اجرای برنامه قابل تغیر نیست
• •مشخصه caption (برای اکثر اشیاء) :عنوان شی در این مشخصه قرار میگیرد.
• •رویداد click (برای همه اشیاء) : با کلیک روی شئ این رویداد رخ می دهد
• •رویداد dbclick (برای فرم) : دابل کلیک روی فرم باعث رخ دادن این رویداد می شود
تمرین : در برنامه زیر با کلیک روی فرم عنوان آن با کلیک روی فرم عنوان آن به hello و دابل کلیک روی فر عنوان آن به bye تغیر میکند:
: Form1_click
“Form1.caption=”hello
: Form1_dbclick
“Form1.caption=”bye
•مشخصه backcolor (برای فرم) : رنگ زمینه فرم در این مشخصه نگهداری میشود .
• •شئ text : از این شی برای دریافت یک عبارت از کاربر یا نمایش مقداری به کاربر استفاده میشود .
• •مشخصه text (برای text) : متن درون شئ text در این مشخصه نگهداری میشود
تمرین:در برنامه زیر با فشردن کلید command1 متن تایپ شده درون شئ text1 در عنوان فرم ظاهر شده و متن درون text
پاک میشود :
ابتدا مشخصه های زیر را تغیر میدهیم :
برای شئ text1 :
“”=text1
برای شئ command1 :
Caption = نمایش
در رویداد command1_click :
Form1.caption=text1.text
“”=Text1.text
رویداد change (برای text) : با هر گونه تغیر در محتویات text این رویداد رخ می دهد .
تمرین : در برنامه زیر پس از تایپ دو عدد درون text1 و text2 وفشردن command1 مجموع آن دو عدد درون text3 ظاهر میشود:
در رویداد command1_click :
(Text3.text=val(text1.text)+val(text2.text
•مشخصه fontsize(برای text) : اندازه فونت متن درون text1 در این مشخصه قرار دارد .
• •مشخصه Enabled (برای همه اشیاء) : اگر این مشخصه برابر با false قرار داده شود شی غیرفعال میشود .
• •مشخصه locked (برای همه اشیاء) :اگر این مشخصه را برابر با true قرار دهیم کادر text قفل شده و کاربر نمیتواند محتویات آن را تغیر دهد
• •مشخصه maxlenght (برای text) : حداکثر تعداد کاراکترهایی که میتوانند درون text تایپ شوند در این مشخصه قرار میگیرند .
• •شئ option (دکمه رادیویی) : برای انتخاب یک گزینه از میان چند گزینه به کار میرود
• •مشخصه value (برای option) : اگر شئ option انتخاب شود مشخصه فوق برای true میشود
• •اشیاء image و picture : از این دو شئ برای نمایش فایل های تصویری در برنامه استفاده میشود .
• •مشخصه picture (برای image و picture) : نام و مسیر فایل تصویری مورد نظر در این مشخصه قرار میگیرد .
• •مشخصه loadpicture (برای image): از این مشخصه برای تعویض عکس در موقع اجرای برنامه استفاده میشود .
• •مشخصه stretch (برای image) : اگر این مشخصه برابر با true قرار داده شود تصویر انتخاب شده به اندازه آن در می آید
• •مشخصه visible (برای همه اشیاء) : اگر این مشخصه را برابر با false قرار دهیم شئ پنهان میشود
تمرین:در برنامه زیر با هر با فشردن کلید command1 تصویر درون image ظاهر و پنهان میشود :
به مشخصه picture برای image تصویر مورد نظر را اختصاص میدهیم
در رویداد command1_click :
If image1.vizible=true then
Image1.vizible=false
Else
Image1.vizible=true
End if
در صورتی که سوالی داشتید در قسمت نظرات مطرح نمائید. لطفاً سوالات مرتبط با مقاله را مطرح نمائید و از سوال کردن قسمت های مختف ویژوال بیسک خودداری کنید.
با سلام . امیدوارم بازدید کنندگان سایت شاهوار یک کمی از تنبلی دست بردارن و دنبال برنامه نویسی برن تا من هم امید وار بشوم و برای این بخش بیشتر کار کنم. از آن جایی که معلوم است ظاهراً این بخش طرف دار کمی دارد. من به شما پیشنهاد می کنم که واقعاً اگر همت کنید می توانید ویژوال بیسیک را بیاموزید.
اما بگذریم. در قسمت هشتم آموزش برنامه نویسی ویژوال بیسیک 6 - با توجه به مقالات قبلی و آموزش های داده شده - چند برنامه می نویسیم که با توضیح کامل برای شما گذاشته ام.
برنامه 1) چطور میشه در یک فرم یک منو درست کرد که بتوان با فشردن کلید آن را باز نمود؟
چون منو را بدون استفاده از کلیک انجام میدهیم حتما باید به صورت تقلبی انجام داد
ببینید شما منویی به فرمتان اضافه کنید و سپس کلیدی هم اضافه کنید حالا از فرمان popupmenu در ناحیه کدنویسی مربوط به کلید استفاده میکنیم دقیقا به صورت زیر درمیاد:
()Private Sub Command1_Click
PopupMenu mnufile, , 0, 0
End Sub
مختصات 0 و 0 منو را زیر منو اول خواهد برد و شما برای منوهای بعدی باید مختصات را تغیر دهید
یعنی مختصات دقیق x,y زیر منوی مورد نظر را بده خیلی کار سختی نیست چون y همیشه 0 است
البته نام منوی خودتان را به جای mnufile عوض کنید.
برنامه 2) چطوری میشود که کاربر با ورود کردن نام کشور در تکست باکس و فشار دادن کلید،پایتخت اون کشور در تکست باکس دوم  مشخص بشه؟
اول درون فرمت دو تا تکست باکس و یک کامند درست کن
خوب
در ناحیه کد نویسی مربوط به کامند این رو تایپ کن
If Text1.Text = “iran” Then Text2.Text = “TEHRAN”
“If Text1.Text = “germany” Then Text2.Text = “LONDON
حالا  اینجوری میتونی پشت سر هم کشور و پایتخت شون رو برای برنامه درست کنی
تا دلت میخواد کشور و پایتخت بده
البته میتونی فارسی هم بنویسی
البته با این روش میتونی یک  دیکشنری خوب هم درست کنی!
برنامه 3) چطور میشه عکسی از سمتی به سمت دیگر به توسط کلیدی انجام شود؟
در برنامه زیر عکس مورد نظر از سمت چپ به راست حرکت میکند
راهنمایی: با استفاده از تایمر میتونی برنامه خودت رو درست کنی
اول یک متغیر سراسری به نام a درست کن
یک تایمر به فرمت اضافه کن و بعدش خاصیت Enabled اون رو به false تبدیل کن و خاصیت interval تایمرت هم به 1 تبدیل کن چون در حالت پیش فرض این خاصیت مقدارش  0 است. بعدش کدهای زیر رو در تایمرت قرار بده:
a = 1
For a = 1 To 5
Picture1.Left = Picture1.Left + a
Next
بعد یک کنترل picture به فرمت اضافه کن و در سمت چپ فرمت قرارش بده
حالا یک کامند درست کن و کد زیر رو در آن تایپ کن:
Timer1.Enabled = Timer
کد بالا در حقیقت کارش اینه که وقتی کلید کامند زده شد تایمر رو به کار می اندازه
حالا caption کامندت رو به RUN تبدیل کن
به همین سادگی!
البته در مورد کنترل تایمر هنوز مقاله ای منتشر نکرده ام و برنامه بالا برای کاربرانی است که با کنترل تایمر آشنایی کافی را داشته باشند.
آشنایی با حلقه های تکرار
فرض کنید می خواهیم در ویژوال بیسیک برنامه ای بنویسیم که اعداد 1 تا 5 را روی فرم چاپ کند , شاید فکر کنید که به سادگی و با استفاده از دستور Print می توان این کار را انجام داد و فقط باید بنویسیم :
جهت چاپ اعداد روم فرم باید آن را در روال Form_Activate بنویسیم :
Print 1
Print 2
Print 3
Print 4
Print 5
برنامه بالا درست است که اعداد 1 تا 5 را زیر هم روی فرم چاپ می کند اما واقعاً این دستور منطقی است؟ اگر می خواستید برنامه ای بنویسید که اعداد 1 تا 100 را روی فرم چاپ کند آیا باز هم حوصله می کردید و صد تا دستور Print می نوشتید؟ کاملاً مشخص است که راه حل فوق برای حل این مسئله منطقی نیست. ویژوال بیسیک برای حل این مشکل از حلقه های تکرار استفاده می کند. با استفاده از حلقه های تکرار به راحتی می توانیم اعداد ا تا 5 را تنها با چند خط کد نویسی چاپ کنیم.
حلقه تکرار For … Next :
روش استفاده را با یک مثال شرح می دهم :
For a = 1 To 5
Print a
Next a
بعد از For ما نامی را برای شمارنده در نظر می گیریم . سپس علامت مساوی را قرار می دهیم و تعداد دفعات تکرار را تعریف می کنیم. در خط دوم شمارنده را پرینت میکنیم و خط سوم بدین مفهوم است که حلقه شمارنده مجدداً با مقدار جدید به اول باز می گردد و عملیات مربوطه را تکرار می کند. این حلقه 5 بار تکرار می شود و در پایان اعداد 1 تا 5 را پشت سر هم و روی فرم چاپ می کند.
نکات قابل توجه :
• حلقه های تکرار می تواند گام کاهشی و افزایشی هم داشته باشد که با Step آن را مشخص می کنیم.
• جهت چاپ اعداد روم فرم باید آن را در روال Form_Activate بنویسیم یا خاصیت AutoRedraw در پنجره خصوصیات Form_Load برابر Ture قرار دهیم.
• حلقه تکرار می تواند از هر عددی شروع شود و به هر عددی ختم شود.
• بهتر است شمارنده را همیشه با یک حرف انگلیسی نام گذاری کنیم تا دچار سردرگمی نشویم.
قطعه برنامه زیر اعداد 1 تا 5 را روی فرم و زیر هم چاپ می کند :
For i = 5 To 1 Step - 1
Print i
Next i

موضوع : آشنایی با کنترل Timer و ساخت یک برنامه شبیه محافظ نمایش ( ScrennServer )
در قسمت دهم سری مقالات آموزش برنامه نویسی ویژوال بیسیک 6 شما را با کنترل تایمر و ساخت یک برنامه نمونه جالب آشنا می کنم.
کنترل تایمر : در جعبه اشیا وجود دارد و شکل یک ساعت است. نام این شیء Timer می باشد.
خاصیت های مهم کنترل تایمر :
• خاصیت Interval : فاصله ی زمانی بر حسب میلی ثانیه ( هر 1000 میلی ثانیه معادل 1 ثانیه میباشد )
• خاصیت Enable : جهت فعال و غیر فعال کردن کنترل تایمر
• خاصیت Name : جهت تعویض نام کنترل ( به صورت پیش فرض Timer1 است )

دستور نمایش ساعت با استفاده از کنترل تایمر :
Private Sub Timer1_Timer()
Timer1.Interval = 1000
Label1.Caption = Format(Now, “h:s:mm”
End Sub
نکته اینکه احتیاج به اشیاء Label و Timer دارید. نام پیش فرض اشیاء را تغییر ندهید.
ساخت یک برنامه شبیه محافظ نمایش ( ScrennServer ) :
کد های زیر را وارد نمائید : ( توضیحات این کد ها در درس های قبلی ذکر شده است )
Private Sub Form_Load()
Dim inti As Integer
Pic1.AutoRedraw = True
Pic1.BackColor = QBColor(15)
Pic1.ScaleMode = vbPixels
Pic1.TabStop = False
End Sub
Private Sub Timer1_Timer()
Dim intx, inty, intr, intc As Integer
Randomize Timer
For i = 1 To 50
intx = Int(Rnd * Pic1.ScaleWidth)
inty = Int(Rnd * Pic1.ScaleHeight)
intr = Int(Rnd * 40)
intc = Int(Rnd * 16)
Pic1.Circle (intx, inty), intr, QBColor(intc) جهت تولید دایره در کادر تصویر :
Next
End Sub
اشیاء مورد نیاز : کنترل تصویر ( Picture ) و کنترل Timer
نکته : دستور RND یک عدد تصادفی تولید می کند و دستور INT باعث می شود اعداد تولید شده از حالت اعشاری به حالت صحیح تبدیل شوند. همچنین قبلاً درباره ی دستور FOR نیز صحبت کرده ایم.
نکته : نام اشیاء را مطابق مثال تغییر دهید
موضوع :‌‌ آشنایی با آرایه در برنامه نویسی
تعریف آرایه : به تعدادی متغیر از یک نوع در حافظه را که پشت سر هم قرار می گیرند آرایه گفته می شود.
طرز تعریف آرایه :
Dim ArrayName ( n ) as DataType
با توجه به اعلان بالا :
Dim : کلید واژه اعلان آرایه و متغیر است.
ArrayName : نام دلخواه تعریف آرایه است.
n : تعداد خانه های آرایه است. ( یک عدد صحیح غیر صفر ) ( تعداد خانه ها = n+1 )
DataType : نوع آرایه ( Integer و String و … )
مثال شماره 1 : Dim a ( 4 ) as Integer
  4       3       2         1        0   »»»» شماره خانه های آرایه ( اندیس یا index )
        
جهت مطالعه ادامه آموزش بر روی (more…) کلیک کنید.

تذکر :‌ در مثال شماره 1 زمانی پایین ترین شماره آرایه ( پایین ترین اندیس ) صفر است که اگر هیچ دستوری قبل از آن به نام Option Base تعریف نشده باشد. این دستور پایین ترین اندیس یک آرایه را مشخصی می کند.
Option base 0    »» یایین ترین اندیس صفر است ( در قسمت Gneral نوشته شود )
Option base 1    »» یایین ترین اندیس یک است ( در قسمت Gneral نوشته شود )
مثال شماره 2 :
Option base 1
Dim ( A ) as Integer                            
For i = 1 to 4
A(i) = 1 * 2
Next i
  4       3       2        1     
8 6 4 2
توضیح اینکه حلقه For در قسمت های قبلی توضیح داده شده بود.
تمرین : قطعه برنامه ای بنویسید که اعداد 15 تا 25 را در یک آرایه ذخیره کند و سپس مقادیر آن ها را از انتها به ابتدا روی صفحه فرم نمایش دهد. ( راهنمایی : از دستورات for و print در برنامه استفاده نمائید و کد برنامه را در روال Activate بنویسید. )
»» پاسخ تمرین بالا در شماره بعدی مقالات آموزشی داده خواهد شد.
چند نفر از دوستان هم سوالاتی داشتند که یکی از آن ها خواسته بود در رابطه با پاسکال مقاله بنویسم که باید بگم که این زبان دیگر کاربرد ندارد و خیلی قدیمی شده است و همچنین مانند ویژوال بیسیک شیء گرا نیست و همه چیز با کد و دستور است. همچنین یکی از دوستان هم خواسته بود در رابطه با فایلینگ صحبت کنم که باید بگویم آموزش ما به ترتیب و طبق روال مشخصی است و بعد ها راجع به آن صحبت می کنیم. چند نفر هم از مقالات ما تشکر کرده بودند که من هم از آن ها متشکرم. امید وارم اگر در مطالب آموزشی من نقصی وجود دارد حتماً آن را به من اطلاع دهید تا نسبت به رفع آن اقدام کنم
موضوع‌: تولید اعداد تصادفی و نوشتن یک قطعه برنامه
تولید اعداد تصادفی ( Random ) : برای تولید این نوع اعداد از تابع RND استفاده می شود. به عنوان مثال دستور زیر باعث می شود که اعداد تصادفی بین صفر تا 10 تولید شود :  Rnd*10  که اعداد تولید شده شامل اعداد صحیح و اعشاری می باشند. اما دستور :  Int(Rnd*10) باعث می شود فقط اعداد صحیح تصادفی در بازه ی صفر تا ده تولید شود.
مثال : a=Int(Rnd*10)
Print a
اگر هر بار دکمه را بفشارید یک عدد صحیح بین صفر تا 10 تولید می شود. ( قطعه کد ذکر شده را در در یک دکمه بنویسید )

تفکر :‌ قطعه برنامه زیر چه کاری انجام می دهد ؟
a=Int(Rnd*15)
s=QbColor(a)
Text1.ForeColor=s
راهنمایی :تابع QbColor برای استفاده از توابع رنگ کاربرد دارد. ( مقادیر آن از صفر تا 15 )
» پاسخ تمرین بالا در مقاله بعدی توضیح داده می شود.
» پاسخ تمرین قسمت یازدهم :
تمرین : قطعه برنامه ای بنویسید که اعداد 15 تا 25 را در یک آرایه ذخیره کند و سپس مقادیر آن ها را از انتها به ابتدا روی صفحه فرم نمایش دهد. ( راهنمایی : از دستورات for و print در برنامه استفاده نمائید و کد برنامه را در روال Activate بنویسید. )
پاسخ :
Dim b(10) as integer
For I = 0 to 10
B(i) = i+15
Next i
For j = 10 to 0 step -1
Print b(j)
Next j
البته چون تراز متن راست چین است جای پرانتز ها باید اصلاح شود
قسمت سیزدهم برنامه نویسی ویژوال بیسیک 6 ؛ آشنایی با قسمت های مختلف ویژوال جهت سهولت استفاده …
هیچ کس نمی تواند ادعا کند که همه ی دستورات و زیر بم و ریزه کاری برنامه نویسی را بلد است ( حتی خود سازندگان این نرم افزار هم ممکن است بعضی وقت ها کم بیاورند) و یا هیچ کس هم نمی تواند ادعا کند که نرم افزار بی نقص نوشته است ( مثلاً نرم افزار های مجموعه Office و یا Microsoft Visual Basic 6.0 نیز چند اشکال جزئی دارند ) ؛ بنابراین من تصمیم گرفتم تا در این قسمت بتوانم شما را با بیشتر اشیاء مختلف در این نرم افزار ( Microsoft Visual Basic 6.0 ) آشنا کنم. ( البته در مورد اشیایی که در قسمت های قبل صحبت کرده ام در اینجا صحبت نمی کنم . شما می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر به آرشیو مقالات آموزش برنامه نویسی در سایت شاهوار دات نت مراجعه نمائید.)  {در این قسمت زیاد کد نویسی نداریم }
1- شیء Frame : این Object جهت ترتیب بندی و سر و سامان دادن به بخش های مختلف برنامه در قالب یک کادر با عنوان مشخص کاربرد دارد.
2- شیء CheckBox : از این شیء جهت استفاده در مواردی که احتیاج به انتخاب چند گزینه همزمان است استفاده می شود.
جهت مشاهده ادامه آموزش بر روی More… کلیک کنید.
3- شیء OptionBottoun : از این شیء جهت استفاده در مواردی که احتیاج به انتخاب فقط یک گزینه همزمان است استفاده می شود.
4- اشیای DriveListBox و DirListBox و FileListBox : به ترتیب جهت نمایش درایو ؛ فهرست و پوشه ها کاربرد دارد.شما می توانید از دستورات زیر جهت پیوند بین این اشیا استفاده کنید :
Private Sub Dir1_Change()
File1.Path = Dir1.Path
End Sub
Private Sub Drive1_Change()
Dir1.Path = Drive1.Drive
End Sub
4- شیء Shape : جهت ترسیم اشکال هندسی مختلف استفاده می شود.
5- شیء Line : جهت ترسیم خط راست استفاده می شود.
برنامه نویسی را از این قسمت به شکل حرفه ای تری دنبال می کنیم. در این قسمت در باره ی اشیای FileListBox ، DirectoryListBox و DriveListBox صحبت می کنیم. این سه شی به ترتیب جعبه لیست های فایل و فهرست و درایو می باشند. البته هیچ کدام به تنهایی کاربرد ندارند و باید میان آن ها ارتباط برقرار کرد و آن ها را به هم پیوند زد.
طرز ارتباط این سه شی :
Private Sub Drive1_Change()
  Dir1.Path = Drive1.Drive
  End Sub
Private Sub Dir1_Change()
  File1.Path = Dir1.Path
End Sub
دستور اول پیوند فهرست به درایو مربوطه و دستور دوم نسبت دهی فایل انتخابی به فولدری که فایل در آن قرار دارد می باشد.
خواص مهم FileListBox :
• FileName : نام فایل انتخاب شده در جعبه فایل
• Path : مسیر فایل انتخابی
• Pattern : الگو فایل را در جعبه فایل تعین می کند. مثال :
  File1.Pattern = “*.bmp”                         - Format BMP
مفهم : جعبه فایل صرفاً با فایل های bmp سر و کار دارد و آن ها را نمایش می دهد.
فرامین کار با این سه شی :
فرمان تعین درایو جاری :                 chdrive(”e- Drive E
فرمان حذف فایل :                        kill
فرمان تغیر فهرست : chdir
» نحوه استفاده مانند مثال اول ؛ نام درایو یا پوشه مربوطه را داخل “” و پرانتز قرار دهید.